Ala, Ahal, Al eta Hala lau hitz

2016ko maiatza - Kaiera

Ikusi dezagun Harluxet hiztegi entziklopedikoak hitz hauen inguruan dioena:

• Ala: junt. 1. Bi elementuren arteko hautapena adierazteko galderetan eta zehar-galderetan edoren ordez erabili behar den juntagailua. Zein ur, geldia ala lasterra?
• Ala: 2. Norbaiti agintzeko edo eragiteko partikula. Ala mutilak!
• Ahal: 1. iz. Ahalmena; indarra. Edozein gauza egiteko duen eskua eta ahala.
• Al: Galdera-ezaugarritzat adizkiaren aurre-aurrean ezar daitekeen hitza. Etorri al da?
• Hala: 1. adb. Era edo gisa hartan (berez hirugarren graduko erakusleari dagokio, baina beste biei dagozkienen ordez ere erabil daiteke). Hala esan zidaten eta hala diot nik ere.

 

 Adibide batzuk:

• Etorriko al da?
• Etorriko ahal da!
• Ahal baduzu, garaiz etorri.
• Bera etorriko da ala guk joan behar dugu bila?
• Bera etorriko da, hala esan zidan.
  

• Egin AL dezakezu orain?
• Egin AHAL dezakezu orain?

• AHAL baduzu, egizu
•  AL baduzu, egizu.

Hala hitza hainbat egituretan erabildatzen dugu:

• Hala bada, hala ere, hala eta guztiz ere, hala moduz, hala non
• Hala moduz, hala-hola (erdipurdi)

Har ditzagun adibide batzuk Harluxetetik:

• HALA esan zidaten eta HALA diot nik ere.
• HALA bada, gure gogoak ematen dio bekatuari ere bere gozotasuna.
• Oroit zaitez nire ahaideez, HALA biziez nola hilez.