Friday, January 1, 2016

Ojacastron (Errioxa) euskaraz erdi araoan

Merino Urrutia jaunak (1978) ezagutzera eman zuen XIII. mende erdialdean Ojacastro herrian gertatutakoa:

De una fazanya de Don Morial Merino Mayor, et del Alcalle de Oia-Castro. Esto es por fazanya que el Alcalle de Oia-Castro mandó prendar Don Morial que era Merino de Castilla, porque juzgara que el ome de Oia-Castro si le demandase ome de fuera de villa o de la villa, que el recudiese en Bascuence. Et de si sopo Don Morial en verdad, que tal fuero habían los de Oia-Castro, e mandol dexar e dexaronle luego, e que juzgase su fuero.

Hau da, alkateak euskara erabiltzeko baimena (fazanya) zuen Ojacastro herriak zuen foruari esker. Lekukotasun idatzi hauek gure hizkuntzaren hedadura historikoa zein izan den marrazteko balio izan dute.



Hona hemen euskararen atzerakada historikoaren mapa:


Euskararen balizko hedaduraren garapena azkenengo 2.000 urteetan (Wikipedia)




Huescan euskaraz hitz egiten zen erdi aroan


1349an Huescako merkatuan salerosketak arabieraz, hebreeraz eta euskaraz egitea debekatu zen:

Item nuyl corredor nonsia usado que faga mercaduria ninguna que compre nin venda entre ningunas personas faulando en algarabía, nin en abraych nin en bascuenç; et qui lo fara pague por coto XXX sol. (Xamar 2006: 90;)



Euskaraz hitz egiten ez bazen zergatik debekatu eta isunak jarri, ezta? Lekukotasun idatzi hauek gure hizkuntzaren hedadura historikoa zein izan den marrazteko balio izan dute.

Hona hemen euskararen atzerakada historikoaren mapa:


Euskararen balizko hedaduraren garapena azkenengo 2.000 urteetan (Wikipedia)